Feikes Huis
Inleiding
Feikes Huis is een ontwikkelinstelling en productiehuis voor beeldend theater. Ze ondersteunt talent, brengt vakkennis samen, biedt faciliteiten voor artistiek onderzoek en stimuleert innovatie. Per maker en per idee wil Feikes Huis de best mogelijke voorwaarden creëren om beeldende dramatische concepten zorgvuldig tot bloei te laten komen, van visueel totaaltheater tot ambachtelijk poppentheater, van abstracte filmische installaties tot live cinema en VR. Als producent maakt Feikes Huis zich sterk voor stevige verankering van het beeldend theater binnen het kunstenveld door makers te introduceren bij een breed publiek. Dit alles in nauwe samenwerking met partners en de groeiende gemeenschap van beeldende makers en gezelschappen. Naast het maken en laten toeren van bijzondere beeldende voorstellingen heeft Feikes Huis ook als doel om iedere maker de benodigde ruimte en tijd te geven om een eigen handtekening te kunnen ontwikkelen en deze vruchtbaar in te bedden in het veld.
Feikes Huis produceert elk jaar twee nieuwe beeldende voorstellingen en speelt daarnaast reprises – nationaal en internationaal. In de eigen studio ontwikkelt en onderzoekt Feikes Huis beeldende concepten voor voorstellingen. Hier krijgen nieuwe makers de gelegenheid in residenties onderzoek te doen voor nieuw werk, door hen honorarium, ruimte, begeleiding en faciliteiten te bieden. Deze ontwikkeling wordt verdiept met workshops - in alle facetten van beeldend theater - en experiment en research op het gebied van nieuwe technologie en podiumkunsten. Dit gebeurt in samenwerking met partners uit de podiumkunsten en technologie met eenzelfde artistieke innovatieve agenda. Met Collectief SLPLZN ontwikkelt Feikes Huis educatietrajecten rondom de voorstellingen en een beeldend community art project in Amsterdam.
Feikes Huis ontvangt een vierjarige subsidie 2021-2024 binnen het Kunstenplan van € 87.197 per jaar (incl. indexatie 2024).
Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 100.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.
Artistiek belang
De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed.
Feikes Huis heeft een eigen artistieke signatuur als ontwikkelinstelling en productiehuis voor beeldend theater, gericht op de ondersteuning van talent, het faciliteren van artistiek onderzoek en het stimuleren van innovatie. De artistieke signatuur van de producties die hierbij ontstaan bestaat volgens de commissie uit non-verbale en expressieve voorstellingen vanuit een multidisciplinaire en innovatieve benadering. De makers gebruiken daarbij naast ambachtelijke technieken en middelen, zoals het poppentheater van Duda Paiva, ook nieuwe technologieën via het Performance Technology Lab. De ontwikkeling van de discipline heeft geleid tot een hybride maakpraktijk en een breed scala aan vormen. Dit vindt de commissie grote artistieke eigenheid hebben.
De commissie vindt dat de artistieke signatuur goed vertaald is naar de activiteiten. In de onderdelen van De Studio, zoals residenties, workshops en conceptontwikkeling, ziet de commissie een sterk gedifferentieerde aanpak om het beeldend theater op verschillende vlakken te ontwikkelen. Met het Playground Festival zorgt Feikes Huis voor zichtbaarheid van de kunstvorm en via het PTLab draagt het bij aan innovatie en conceptontwikkeling.
Voor de komende periode ziet de commissie een mooi en tot de verbeelding sprekend palet aan makers, van jonge talenten zoals de duo’s Plankton en Studio Figur die zich nog volop aan het ontwikkelen zijn, tot mid-career theatermaker Jef Van Gestel. Elke maker heeft volgens de commissie een kenmerkende achtergrond en werkt met eigen thema’s. In Real Life van Booi Kluiving vindt de commissie bijvoorbeeld de link met gaming en daarin de transitie naar het echte leven interessant en prikkelend. De lijst met nieuwe makers voor De Studio oogt volgens de commissie divers en belooft veel verschillende invalshoeken. Bij Feikes Huis krijgen makers de kans hun signatuur verder te ontwikkelen. Andersom staat Feikes Huis open voor nieuwe ideeën en technieken die makers meebrengen. De commissie ziet in dit zeer gevarieerde programma de signatuur van beeldend theater en de kwaliteit van het werk overal terugkomen.
De terugblik op de vorige periode vindt de commissie duidelijk verwerkt in het plan. Feikes Huis heeft geïnvesteerd in innovatie met het PTlab, voor coronaveilige presentaties geëxperimenteerd met VR/mixed reality en de theaterfilm Alles naar de hemel ontwikkeld en gelivestreamd. Het experimenteren met technologie ziet de commissie duidelijk terug in het nieuwe plan waarin Feikes Huis voortbouwt op eerdere ervaringen door te kijken naar ontwikkelingen binnen het beeldende theater en te werken met nieuwe mediatechnologie zoals VR, projection mapping, interactieve video en motion capture.
De rol die Feikes Huis vervult voor talentontwikkeling van makers van beeldend theater, vindt de commissie van grote artistieke betekenis voor de deelnemers. Feikes Huis is een plek waar makers op allerlei manieren terecht kunnen voor trajecten om iets te creëren of presenteren. De talentontwikkelingsfunctie is volgens de commissie sterk beschreven. Voor de vaste kern van makers wordt gezocht naar de juiste ontwikkeling voor het beste artistieke eindresultaat: van het technische onderzoek van Kluiving, tot een grote-zaal-ontwikkeling van Figur en de nieuwe fase van het makerschap van Van Gestel. Voor nieuw talent biedt Feikes Huis workshops, masterclasses en labs aan ter ontwikkeling en om mee te kunnen werken aan producties. De commissie vindt de talentontwikkeling van Feikes Huis sterk en heeft daarnaast ook waardering voor de scoutende en signalerende rol die de organisatie daarbij speelt.
De commissie ziet wat Feikes Huis bij toeschouwers teweeg wil brengen: met de associatieve kracht van beeldend theater wil ze een tegenkracht bieden tegen polarisatie en het verlies van grip op de wereld, dit is bijvoorbeeld zichtbaar in de voorstellingen Anatomie van Emotie en Tochtgat. Ook wil Feikes Huis impact creëren met randprogrammering en educatie. Ook in het contextprogramma, waarin eerder onderwerpen als eenzaamheid, mediawijsheid en digitale cultuur aan bod kwamen, ziet de commissie artistieke betekenis voor het publiek.
De artistieke bijdrage aan de stad ziet de commissie in de vele banden van Feikes Huis met culturele instellingen en opleidingen in Amsterdam. Voor makertrajecten en presentaties wordt samengewerkt met veel verschillende theaters, broedplaatsen en gezelschappen in de stad. Er vinden festivals vinden plaats bij de Brakke Grond en Frascati. Voor het PTLab wordt samengewerkt met onder meer ICK Dans Amsterdam, Cinedans en de Toneelmakerij. Deze samenwerkingen zijn volgens de commissie van artistieke betekenis voor de stad doordat ze bijdragen aan de vitaliteit en de kracht van de Amsterdamse culturele sector.
Belang voor de stad
De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.
De commissie herkent in het plan een heldere visie op het bereik in de stad, die gericht is op het vergroten van de naamsbekendheid en vindbaarheid van ‘het merk’ Feikes Huis. De commissie mist echter een heldere doelgroepomschrijving in het plan. Uit het plan kan de commissie opmaken dat Feikes Huis zich richt op drie groepen (professionals, algemene publiek en partners) maar ze mist een duidelijk uitgewerkte beschrijving van deze doelgroepen. Vanuit het soort organisatie dat Feikes Huis is, wordt voor de commissie duidelijk dat makers de belangrijkste doelgroep vormen, maar deze groep wordt in het plan niet uitgelicht. Het publiek voor de voorstellingen is alleen in generieke termen omschreven als ‘gevarieerd en intergenerationeel met uiteenlopende genrevoorkeuren’. Wel ziet de commissie hierin aansluiting met het multidisciplinaire karakter van de voorstellingen en de brede aanwezigheid van het productiehuis in de stad. Op de omvang van het publiek geeft het plan geen onderbouwing, maar de commissie acht deze realistisch omdat het in lijn ligt met voorgaande periode.
De marketing- en communicatieaanpak voor het bereiken van het publiek en de makers vindt de commissie overtuigend. In het plan leest de commissie een adequate beschrijving van de vele soorten kanalen en middelen die worden ingezet. Met een nieuwe herkenbare huisstijl voor contentcreatie en de website, wil Feikes Huis meer bekendheid creëren voor de activiteiten waar de organisatie mee naar buiten treedt voor makers. Voor de doelgroep professionals is volgens de commissie de passende keuze gemaakt om in te zetten op community building via sociale media. De marketing-impactpool, ontstaan vanuit makers die marketingconcepten ontwikkelen, vindt de commissie waardevol voor zowel de makers als voor het bereiken en betrekken van publiek. Feikes Huis geeft aan dat uitingen afgestemd worden op de doelgroepen, maar doordat de commissie informatie mist over de doelgroepen en de aanpak, kan de commissie niet beoordelen of dit passend gebeurt.
De manier waarop Feikes Huis de band met en het bereik van gemeenschappen in de stad denkt te versterken vindt de commissie niet goed uitgewerkt. Er is een plan om een beeldend community project te ontwikkelen met Collectief SLPLZN, maar onduidelijk is in welke wijken dat gaat plaatsvinden en welke bewonersgroepen worden betrokken.
De commissie is van oordeel dat de activiteiten van Feikes Huis bijdragen aan de spreiding van het cultuuraanbod en het publieksbereik in vooral stadsdeel Noord en enigermate in Nieuw-West en Zuidoost. Feikes Huis is gevestigd in de studio in Noord, in de NDSM-loods. Het merendeel van de activiteiten vindt daar plaats en een deel van het publiek wordt daar bereikt. De commissie ziet dat er ook draagvlak is voor de activiteiten in Noord en de andere stadsdelen omdat het productiehuis daar samenwerkingspartners heeft: Likeminds en Over het IJ in Noord en ICK Dans in Nieuw-West. Daarnaast speelt Feikes Huis voorstellingen in het Bijlmer Parktheater in Zuidoost en De Meervaart in Nieuw-West.
Diversiteit & inclusie
De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende.
De commissie vindt de visie op diversiteit en inclusie niet sterk uit het plan naar voren komen. Er worden veel zaken genoemd die aan het onderwerp te linken zijn, maar het is voor de commissie niet helder vanuit welke uitgangspunten keuzes worden gemaakt. De commissie ziet in het plan wel een focus op culturele- en genderdiversiteit en toegankelijkheid voor mensen met een beperking.
In het plan leest de commissie weinig reflectie op de stappen die in de voorgaande jaren zijn gezet met het oog op diversiteit en inclusie. Wel is er sprake geweest van samenwerking met diverse partners om nieuw talent met diverse achtergronden te scouten, hetgeen heeft geresulteerd in een cultureel divers samengestelde groep van nieuwe makers. De commissie is van mening dat Feikes Huis in de organisatie nog vrij homogeen is samengesteld, zowel in het artistieke kernteam als in de rest van de organisatie.
De commissie kan in het plan geen concrete doelstellingen voor de komende periode ontdekken, afgezien van een jongere en meer diverse samenstelling van de raad van toezicht.
De aanpak voor een divers en inclusief aanbod, bereik en organisatie vindt de commissie voldoende overtuigend. In het plan ziet de commissie stappen beschreven voor het vergroten van de diversiteit. In het programma ziet de commissie aandacht voor diversiteit en inclusie in het aanbod, met name bij het werk van Studio Figur, met bijvoorbeeld Hamra and the jungle of memories dat is geïnspireerd op de roman van de Maleisische Hana Alkaf. De commissie ziet dat Feikes Huis in staat is om met beeldend theater op een ander niveau dan verbaal en realistisch, complexe dilemma’s van het hedendaagse leven meerstemmig te vertellen en te duiden. De commissie verwacht dat de resultaten van het onderzoek en de ontwikkeling van de nieuwe makers zullen leiden tot een meer divers en inclusief aanbod. De samenwerkingen met Gavin-Viano, Pensive Vivifier, Sjaid Foncé en Ayrton Fraenk vindt de commissie interessant en brengen thema’s zoals afrofuturisme, non-binairiteit, het zwarte queerlichaam en de Afro-Caribische diaspora mee.
Het tekstarme theater van Feikes Huis zorgt er in algemene zin voor dat taal geen issue hoeft te zijn voor mensen met een auditieve beperking, laaggeletterden of mensen met een taalbarrière. Behalve dat taalloosheid inclusief is voor wie niet (Nederlands)talig is, is er geen verdere aanpak voor het vergroten van de toegankelijkheid. Er zijn voornemens om via partners te zorgen voor diversiteit in betrokken makers. Hoewel deze aanpak niet verder is uitgewerkt, heeft de commissie hier vertrouwen in omdat Feikes Huis met de diverse samenstelling van de huidige groep van nieuwe makers al heeft laten zien dat deze aanpak werkt.
Voor de diversifiëring van de organisatie wordt bij nieuwe vacatures geworven via Binoq Atana en Colourful People. De commissie is kritisch over het voornemen dat in sollicitaties naar cv’s zonder achternaam en foto wordt gevraagd als er juist doelbewust naar meer diversiteit in het team wordt gezocht. Zij concludeert hieruit dat de aanpak om dit te bereiken beter doordacht moet worden.
Uitvoerbaarheid
De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als goed.
De commissie kan uit het plan een duidelijke visie opmaken op de bedrijfsvoering. Feikes Huis bouwt de komende jaren door met bestaande beeldende theater- gezelschappen, podia, festivals en andere belanghebbenden aan een robuuste artistieke en productionele keten, die zich uitstrekt van creatie tot presentatie, met als einddoel een toekomstbestendig huis voor ontwikkeling en productie van actueel, innovatief, multidisciplinair beeldend theater. De commissie leest een goede reflectie op voorgaande periode waarin Feikes Huis is geslaagd om te groeien als productiehuis. Om deze ontwikkeling te stabiliseren heeft de organisatie enkele wijzigingen en nieuwe functies in het team voor ogen: een directieassistent/fondsenwerver, twee marketingmedewerkers, een specialist educatie en een talentencoach. Deze uitbreiding vindt de commissie realistisch en nodig voor een betere bedrijfsvoering en voor het realiseren van de ambitie om meer eigen inkomsten te genereren uit fondsenwerving, coproducties en publiek. Dit dient overbelasting te voorkomen en te zorgen voor continuïteit en het verminderen van de kwetsbaarheid. Daarnaast is de commissie positief over de voornemens omtrent duurzaamheid, bijvoorbeeld het plan compacter te gaan touren.
In het plan ziet de commissie de Governance Code Cultuur summier maar adequaat beschreven. Feikes Huis werkt met een tweehoofdig bestuur, bestaande uit een algemeen/artistiek leider en een zakelijk directeur. In het reglement is de werkwijze van het bestuur beschreven met vaste vergadermomenten en evaluaties. De commissie waardeert dat een specialist op hr-beleid toetreedt als nieuw rvt-lid en hierin adviserend optreedt.
De commissie vindt dat de organisatie de Fair Practice Code grotendeels goed toepast. Feikes Huis volgt de cao Toneel en Dans en maakt daarbij geen onderscheid tussen personeel in loondienst en zelfstandigen. Het plan maakt melding van verbeterpunten, zoals veilig en gezond werken. De commissie vindt het vooral van belang dat de overuren aangepakt worden. De commissie is zeer kritisch over het forse verschil in schaalindeling tussen de beide bestuurders, met schaal 12 voor de artistieke leiding en de zakelijk leider in schaal 7. Het plan geeft geen helderheid over dit verschil.
In het plan leest de commissie dat Feikes Huis structurele aandacht wil besteden aan veilig en gezond werken, met zowel aandacht voor de arbotechnische als de intermenselijke voorzieningen. De commissie is kritisch over het feit dat er op gebied van sociale veiligheid geen sprake is van een interne- of externe vertrouwenspersoon bij Feikes Huis.
Het flexibele karakter van Feikes Huis maakt het mogelijk om waar nodig bij te sturen bij tegenvallers. De commissie ziet in de afschalende maatregelen uit de beknopte risicoparagraaf een bewustzijn over het belang van risicomanagement.
De commissie vindt het plan organisatorisch haalbaar. De doorgroei van de personele organisatie vindt ze realistisch om de organisatie te versterken en stabiliseren en passend bij de uitbreiding van activiteiten. De commissie vindt de groei naar een stevig relevant productiehuis goed onderbouwd.
De commissie heeft vertrouwen in de financiële haalbaarheid van het plan. De begroting oogt realistisch en uit de toelichting krijgt de commissie voldoende inzicht in de bestedingen van de middelen. Wel vindt de commissie de beoogde publieksinkomsten hoog ingeschat en niet geheel realistisch gezien de beschreven marketingaanpak. De stijging van de jaarlijkse begroting is te verklaren vanuit de uitbreiding van het team en de groei in makers.
Het plan maakt melding van een aantal coproducties van zowel voorstellingen als talentontwikkelingstrajecten, met de Toneelmakerij, Festival Cement, Musicalmakers en Boogaerdt/VanderSchoot. Dit zorgt volgens de commissie voor een spreiding van de risico’s en een verbreding van de financieringsmix. De middelen uit fondsenwerving zijn niet verder toegelicht of uitgesplitst per jaar en de commissie vindt de beoogde resultaten beperkt gezien de nieuwe functie die hiervoor is opgenomen in de organisatie. De commissie vindt de financiële huishouding van de organisatie voldoende op orde, afgaand op de balans en de eigen vermogenspositie acht de commissie Feikes Huis in staat om het vierjarige plan te dragen.
Conclusie
De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van Feikes Huis te honoreren met het gevraagde bedrag van € 100.000 per jaar.
De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Theater.