BIMHUIS

Inleiding

Het BIMHUIS biedt zijn publiek naar eigen zeggen een wederkerige concertervaring op een prachtige plek, waar grensverleggende jazz ontstaat, in een intieme sfeer met perfect geluid. Samen met musici, programmeurs, partners en publiek wil het BIMHUIS vorm geven aan de veranderende wereld. Investeren in talent en innovatie stelt het BIMHUIS daarbij als kern. Het ondersteunt makers met opdrachten in BIMHUIS Productions en verbindt hen op deze manier aan een breed, gedifferentieerd en groeiend publiek. Met BIMHUIS TV biedt het een online podium en samen met het Muziekgebouw presenteert het een breed aanbod aan educatieprogramma’s. Het BIMHUIS stelt diepgeworteld te zijn in Amsterdam, positioneert zichzelf als het belangrijkste jazzpodium van Nederland en onderscheidt zich door het produceren van nieuwe programma’s en de internationale reputatie. Het BIMHUIS geeft aan gerenommeerde programma’s van topkwaliteit te programmeren en is volgens de organisatie voor musici een van de geliefdste podia. 

Het BIMHUIS bouwt voort op het programmeren vanuit de vraag. Dit leidt naar eigen zeggen tot avontuurlijke, actuele en interdisciplinaire nieuwe formats, series, projecten en nieuw publiek. In de komende periode werkt het BIMHUIS samen met de Meervaart, presenteert DATSKAT en cureert programma’s met BigSounds en Touki Delphine. Met Groove Beest introduceert het BIMHUIS in West/Nieuw-West en Oost een educatieproject en werkt samen met ZOJazz Stage én met partners in Oost. Binnen Onderzoek & Ontwikkeling presenteert het Club Partout, MaandagLabs met hiphop (BIMHUIS Sample Pack), spoken word, improvisatie en workshops rond muziek uit Swana/Middellandse Zeegebied met Marmoucha Orchestra. Makers worden ondersteund in het productiehuis (Ammodo) met de compositieopdracht, de serie Reflex en BIMHUIS Records. Tevens investeert het podium in de verdere ontwikkeling en wereldwijde online groei van BIMHUIS TV.

Het BIMHUIS ontvangt een vierjarige subsidie 2021-2024 binnen het Kunstenplan van € 1.439.200 per jaar (incl. indexatie 2024). 

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 1.511.160 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed.

BIMHUIS heeft volgens de commissie een duidelijke artistieke identiteit. Het BIMHUIS stelt ‘de kunst van het luisteren’ centraal, waarbij het jazzmuziek ziet als een van de belangrijkste genre-overstijgende en vernieuwende krachten binnen de actuele muziekwereld. Goed luisteren, vanuit een ontvankelijke houding, draagt bij aan onderling begrip. Een volgens de commissie harmonische invalshoek, waarbij BIMHUIS kiest om te luisteren naar het publiek en communities en vanuit hier een passend programma formuleert. 

BIMHUIS produceert en programmeert niet vanuit een bepaalde stijlopvatting of definitie van jazz, maar zorgt hierbij voor een kruisbestuiving. Dit doet het podium door het begrip jazz aan alle kanten op te rekken, te verrijken en verbindingen te leggen met het heden en verleden. De commissie ziet in deze benadering van jazzmuziek een duidelijk te herkennen artistieke signatuur, waarmee BIMHUIS zich onderscheidt van andere podia in Amsterdam. 

De vertaling van de artistieke signatuur vindt de commissie overtuigend in de programmering en producties naar voren komen. Bijvoorbeeld in Space is the Place, een broedplaatsachtig programma en in Dreaming of.., een samenwerking met Orchestre Partout, Nederlandse (jazz)componisten en musici uit Teheran, Aleppo en

Cairo. Alle programma’s zijn helder georganiseerd in vier pijlers: BIMHUIS PODIUM, BIMHUIS Productions, BIMHUIS TV en muziekeducatie. Volgens de commissie brengt en verkent BIMHUIS hiermee in samenhang de breedte van avontuurlijke jazzmuziek, ongehinderd door definities. Zij ziet dit in de benadering van jazz vanuit het maken, het luisteren, tonen en leren. Tot de verbeelding spreekt onder meer de concertserie DATSKAT, waarin BIMHUIS groove-georiënteerde jazz presenteert, die mengt met hiphop, (neo)-soul, R&B, pop, elektronische en geïmproviseerde muziek.

Het plan blikt terug op de vorige periode en staat onder andere stil bij de effecten van de pandemie. BIMHUIS benoemt dat deze periode geleid heeft tot nieuwe formats en concepten, waarbij ingezet is op een aanvullend perspectief, namelijk het ontwikkelen vanuit de behoefte van het publiek en communities. Na de pandemie zag BIMHUIS meer jong publiek terug. Vanuit deze publieksontwikkeling is BIMHUIS zich gaan richten op aanbod voor jongeren. Voorbeeld is het programma BIMHUIS Sample Pack, waarbij er een samenwerking is met rapper/producer Wenner Regales. Hij creëert een community waar jonge rappers zich thuis voelen, muziek maken en zichzelf ontwikkelen. BIMHUIS wil hierin een rol spelen en een plek hiervoor bieden. Naast deze manier maakt BIMHUIS gebruik van een team van curatoren, junior programmeurs en partners. De commissie ziet hierin een duidelijke verschuiving van aanbod gericht naar programmeren vanuit het publiek en vindt de programma’s logisch voortbouwen. Het plan past mede hierom volgens de commissie bij de artistiekinhoudelijke ervaring en ontwikkeling van BIMHUIS.  

De commissie vindt dat de artistieke betekenis voor publiek en stad overtuigend en duidelijk in het plan naar voren komt. BIMHUIS belooft het publiek een wederkerige concertervaring, door de open vorm van jazz die ruimte biedt voor interactie, de energie en reacties tussen het publiek en de musici. Maar de wederkerigheid ziet de commissie ook in de open houding en blik die BIMHUIS heeft. De mengvorm die bijvoorbeeld ontstaat door samenwerkingen en door het inspelen op trends. Ook ziet de commissie dit in het delen van kennis en ervaring door educatieve projecten, maar ook het openstellen van het podium voor ontwikkeling. 

BIMHUIS programmeert vanuit wat het publiek zou willen horen. De commissie ziet dit terug in bijvoorbeeld DATSKAT, een serie met mengvormen waar er met verschillende genres gewerkt wordt, een verrassende vorm die positief bij de commissie in het oog springt. Maar ook IMPRO FOCUS, waar samen met muzikantencollectief Doek een vrije impro-avond ontstaat, meer bezocht door een wat ouder publiek. De commissie beaamt dat dit tot innovatieve concertvormen leidt. De wederkerigheid ziet de commissie in de programma’s die zorgen voor een gedeelde muzikale ervaring met het publiek, maar ook het deelnemen aan de muziek door bijvoorbeeld te klappen of juichen draagt bij aan artistieke impact op het publiek.

De commissie ziet artistieke betekenis voor het publiek én voor de stad ook in de wijze waarop BIMHUIS investeert in talent en vernieuwende producties. Dit is stevig verankerd in het beleid. Door een variatie aan activiteiten en langdurige samenwerkingen slaagt BIMHUIS erin een relevante rol te spelen in de doorstroom van talent van broedplaats naar concertzaal. Zo is het mogelijk om als conservatoriumstudent aan de slag te gaan in de professionele praktijk. Als gerenommeerd podium draagt BIMHUIS hiermee bij aan niet alleen de ontwikkeling, maar ook bekendheid van talent. Dit doet het door compositieopdrachten en concerten te programmeren, zoals in het verleden met drumster Sun-Mi Hong, trompettist Alistair Payne, gitarist Teis Semey en componist Tijn Wybenga. Daarnaast reserveert zij in het BIMHUIS-café met regelmaat de maandagavond voor compromisloos experiment met aandacht voor muziekstijlen die jongeren aanspreken en aandacht voor culturele en muzikale diversiteit. 

Vanuit de gezamenlijke educatieafdeling met het Muziekgebouw richt BIMHUIS zich ook op muziekeducatie. Het geeft de commissie vertrouwen dat de programma’s aansprekend zijn voor de jonge doelgroep vanwege de afstemming op het type onderwijs en ontwikkeling vanuit de gebundelde educatieve kennis binnen het Muziekgebouw. 

De programmering van BIMHUIS is gebaseerd op de geschiedenis van Amsterdamse jazz, die gekenmerkt wordt door het steeds weer aanjagen van nieuwe muziek. De commissie ziet dit uitgangspunt terug in het feit dat BIMHUIS structureel Amsterdamse ensembles programmeert en hiermee Amsterdamse professionele musici ondersteunt. Vanaf 2024 beoogt het BIMHUIS het netwerk van het Amsterdamse jazz bovendien opnieuw samen te brengen om onder andere kennis te delen en inhoudelijk samen te werken. Van de partners, zoals het Muziekgebouw en het Conservatorium van Amsterdam en Amsterdam Roots, speelt meer dan de helft een rol in de Amsterdamse

Jazzveld. Programmeurs van verschillende instellingen zoals Paradiso, Super Sonic Jazz, en Jazzfest Amsterdam stemmen het programma af, zorgen dat makers kunnen doorgroeien en werken samen aan publieksontwikkeling. De actieve rol die BIMHUIS neemt in het stedelijk netwerk voor talent en muziek, zorgt in de ogen van de commissie voor versterking van de Amsterdamse jazz. De commissie vindt dit van grote artistieke betekenis voor de stad.  

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.

Het plan geeft een visie op het bereik in de stad, die de commissie vrij algemeen geformuleerd vindt. BIMHUIS beoogt enerzijds in te zetten op het bereiken van een divers publiek, anderzijds op de groei van het aandeel jongeren. Dit laatste motiveert BIMHUIS mede vanuit de ‘superdiversiteit’ van gen Y en gen Z. Het plan gaat vooral in op wat er al bereikt is met betrekking tot eerdere ambities voor doelgroepen en publiek. De commissie leest geen duidelijke onderbouwde visie op het publieksbereik voor de komende jaren. De beoogde doelgroepen worden gedefinieerd als gen Y en gen Z, jongeren tot en met 35 jaar. Daarnaast noemt BIMHUIS ook nieuw publiek als beoogde doelgroep en definieert dit als ‘personen die niet eerder in het CRM-systeem voorkomen en nieuwe kijkers op BIMHUIS TV’. De commissie vindt dit een erg generieke omschrijving voor de te bereiken doelgroepen, waaruit nog niet veel inzicht spreekt in het profiel of de interesses ervan. Het podium ambieert net als voorgaande periode een meer en gedifferentieerd publiek te bereiken. Het is voor de commissie echter niet duidelijk waarom BIMHUIS zich op deze doelgroepen richt. Om deze ambitie te realiseren vindt de commissie dat meer specificatie van en inzicht in deze doelgroepen onontbeerlijk. Hoewel de commissie de verscheidenheid aan programmalijnen positief vindt en kansen vindt bieden voor een gevarieerd publiek, geeft het plan beperkt inzicht in de aansluiting van de verschillende activiteiten bij de verschillende doelgroepen. Het plan stipt dit bij programma’s zoals Space is the Place en DATSKAT. Echter doordat de segmentatie volgens de commissie enkel op leeftijd gebeurt, is de samenhang tussen programma en publieksgroep voor haar niet voldoende te volgen. 

De aanpak voor het bereiken en betrekken van de beoogde doelgroepen vindt de commissie realistisch. Dit ziet zij onder meer in het vraag gestuurd programmeren, in de samenwerking met Muziekgebouw wat meer ruimte biedt aan de educatieve programma’s, in de samenwerking met de Meervaart voor nieuw publieksbereik en de samenwerking met het Conservatorium van Amsterdam om jongeren te bereiken. De mix van marketing- en communicatiemiddelen om het publiek te bereiken vindt de commissie adequaat, maar weinig verrassend. Een duidelijke eigen aanpak waar de beoogde nieuwe doelgroepen zich in herkennen, komt niet duidelijk in het plan naar voren. Er wordt gebruik gemaakt van een CRM-systeem, Google Grants en er wordt gebouwd aan community’s. Ook werkt het podium aan de zichtbaarheid via sociale media als Instagram en YouTube. Voor de jongere bezoekers wordt er gewerkt met partners als Subbacultcha, CJP en We Are Public. Dit is volgens de commissie een passende en realistische aanpak om de beoogde doelgroep te bereiken. Ondanks dat BIMHUIS door middel van publieksonderzoeken kennis van zijn doelgroepen verzamelt, blijft volgens de commissie diepgaand inzicht in de doelgroepen uit door de algemene beschrijvingen en oppervlakkige analyse. 

Uit de aanvraag blijkt dat de meeste activiteiten van BIMHUIS plaatsvinden op de locatie in stadsdeel Oost. Hiermee draagt het niet bij aan de spreiding van activiteiten en publieksbereik in Noord, Zuidoost of Nieuw-West. Het plan benoemt wel voornemens om programma naar ZOJazz Stage te brengen, in het bijzonder producties van BIMHUIS Productions en samenwerkingen met het Conservatorium van Amsterdam. De commissie vindt dat hiermee sprake is van enige bijdrage aan de spreiding van het culturele aanbod in Zuidoost. Onderbouwing van en draagvlak voor de activiteiten ziet de commissie in de sterke relatie tussen Surinaamse musici, het BIMHUIS en jazz. BIMHUIS ziet dit als een begin en wil op deze manier de verbinding sterker maken met het stadsdeel Zuidoost. De voornemens vindt de commissie passend en haalbaar in het licht van de kennis en ervaring van BIMHUIS, mede doordat ZOJazz Stage publiek uit Zuidoost naar het BIMHUIS haalt door verschillende programma’s in de afgelopen periode. Voorbeelden zijn programma’s met onder andere fluitist Ronald Snijders en Vernon Chatlein. Daarnaast ziet de commissie in ZOJazz Stage een waardige samenwerkingspartner die haar wortels heeft in Zuidoost. Naast dit stadsdeel draagt BIMHUIS volgens de commissie in geringe mate bij aan de spreiding in Nieuw-West door de educatieve productie Groove Beest, onder andere in samenwerking met Aslan Muziekcentrum. De commissie waardeert de intentie voor een activiteit in dit stadsdeel, maar had deze graag verder uitgewerkt gezien in het plan. Draagvlak zal naar verwachting aanwezig zijn mede door de samenwerking met Aslan. 

Diversiteit & Inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als goed.

BIMHUIS heeft volgens de commissie een duidelijke visie op diversiteit en inclusie geformuleerd met concrete doelstellingen. De komende Kunstenplanperiode besteedt het podium aandacht aan verdere implementatie van diversiteitsbeleid, training, coaching en het bereiken van nieuw, divers Amsterdams publiek. BIMHUIS maakt de verschillende keuzes kenbaar via de vier P’s in het plan. Ten aanzien van programma kiest BIMHUIS voor de focus op gender balance. Een concrete doelstelling is het streven naar een percentage van 45 procent van bands met minstens één vrouw aan het einde van deze Kunstenplanperiode. Als het gaat om publiek heeft BIMHUIS de doelstelling om ‘superdivers’ publiek te bereiken. Partners moeten bijdragen aan het bereiken van cultureel divers publiek, maar ook de keuze voor musici draagt hieraan bij. Gezien dit een voorzetting is, mist de commissie een meer concrete doelstelling over wie het superdivers publiek is. Binnen de eigen organisatie is de doelstelling dat het medewerkersbestand een representatie is van de grootstedelijke samenleving. Dit betreft diversiteit op het gebied van gender, leeftijd, talenten en levensbeschouwing. De commissie is positief hoe BIMHUIS inzet op verdere implementatie, maar een keuze op welk vlak ten aanzien van diversiteit de organisatie zich had willen richten, had dit doel concreter gemaakt. Dit blijft volgens de commissie algemeen. 

De gestelde doelen komen logisch voort uit de stappen die afgelopen jaren zijn gezet. Het plan reflecteert aan de hand van de beleidsscan diversiteit en inclusie die BIMHUIS in 2023 heeft gedaan. De score was vier op een maximum van vijf, maar BIMHUIS geeft aan dat er altijd wat te doen is op het gebied van diversiteit. De reflectie benoemt ook dat meer ruimte voor nieuwe geluiden en andere perspectieven de afgelopen jaren weerstand opleverde van kunstenaars die zich niet (meer) gepresenteerd voelen. BIMHUIS streeft ernaar om die weerstand te doorbreken door een nieuw en jong publiek te betrekken bij concerten voor eigentijdse muziek, geïnspireerd door deze legacy.

De commissie is positief dat diversiteit en inclusie integraal deel uitmaakt van het plan. De commissie vindt dat er weloverwogen keuzes gemaakt zijn in de ambities en dat het BIMHUIS in het plan duidelijke volgende stappen zet. Omdat eerdere resultaten helder in beeld zijn, heeft de commissie er vertrouwen in dat de plannen haalbaar zijn. Ten aanzien van het aanbod programmeert en ondersteunt het BIMHUIS vrouwelijke makers actief en geeft hun een prominente plek in de communicatie om beeldvorming voor nieuwe generaties positief te beïnvloeden. Wat betreft het bereik richt BIMHUIS zich op gen Y en gen Z, vergroot online zichtbaarheid op YouTube en Instagram en biedt programma’s aan op platformen waar deze generatie zich bevindt zoals CJP en Subbacultcha. 

Binnen de eigen organisatie heeft BIMHUIS diversiteit hoog op de agenda staan. In het diverse personeelsbestand wil het podium nog verder differentiëren op afdelingsniveau, bijvoorbeeld door meer vrouwelijke technici en meer mbo’ers aan te nemen. Daarnaast kiest BIMHUIS voor alternatieve wervingsmethoden die duidelijk maken dat mensen met verschillende achtergronden welkom zijn. Welke methoden dat zijn, daar gaat het plan niet duidelijk op in.

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als goed.

De commissie oordeelt dat BIMHUIS een solide visie op zijn bedrijfsvoering heeft. Uit het plan spreekt een samenhangende kijk op het omgaan met mensen en middelen. Onder meer talentontwikkeling speelt daarin een rol. BIMHUIS wil de komende jaren het aandeel jongeren in de organisatie op peil houden en tegelijkertijd investeren in expertise en senioriteit. BIMHUIS is een erkend leer-werkbedrijf: er werken met regelmaat stagiairs op de afdelingen techniek, programma en marketing. BIMHUIS is zich bewust van zijn voorbeeldfunctie en hecht veel waarde aan goed werkgeverschap. De commissie ziet dat de voorwaarden daarvoor goed op orde zijn. Er is een actieve personeelsvertegenwoordiging, een systeem van functionerings- en

beoordelingsgesprekken, en scholingsbudget. Ook onderschrijft het BIMHUIS de Fair Practice Code. De cao Nederlandse podia wordt toegepast en voor zzp’ers worden marktconforme tarieven gehanteerd, in relatie tot ervaring en cao. Voor musici hanteert BIMHUIS de SENA-norm. De stagevergoedingen zijn conform cao. BIMHUIS onderschrijft de Governance Code Cultuur en past alle acht principes toe en de aanbevelingen, en rapporteert daarover gedetailleerd in de bestuursverslagen. Er is samenhang tussen de statuten, het bestuurs/directiereglement en het rvt-reglement. De personeelsvertegenwoordiging en vertrouwenspersoon hebben een gedragscode gemaakt. Dit maakt integraal deel uit van de werkafspraken binnen de organisatie. In de gedragscode wordt ook aandacht besteed aan meldingen van fraude en de klokkenluidersregeling. Het BIMHUIS kent zowel een interne vertrouwenspersoon als externen via mores.online.nl en de vertrouwenspersoon van de arbodienst. BIMHUIS heeft steeds meer aandacht voor duurzaamheid (vergroening). BIMHUIS neemt verantwoordelijkheid voor een duurzamere muziekindustrie, wat volgens de commissie blijkt uit het alert zijn op onnodige vliegreizen en het gebruikmaken van flessen kraanwater. Daarnaast is het podium aangesloten bij Better Live, gericht op het consolideren van een duurzaam Europees artistiek netwerk.

BIMHUIS reflecteert in het plan op de bedrijfsvoering in de afgelopen periode. Corona heeft net als bij vele andere podia een grote impact gehad, maar inmiddels zijn de gevolgen daarvan grotendeels verwerkt. De visie voor de komende periode komt logisch voort uit de reflectie op de bedrijfsvoering van de afgelopen jaren, met de focus op bestendigen. Het plan gaat daarnaast voldoende in op waar ze nu staan en hoe ze de komende periode tegemoet gaan op zowel organisatorisch als financieel gebied.  BIMHUIS benoemt vooruitkijkend in het plan financiële risico’s. De komende tijd zullen naast de baten ook de kosten gaan stijgen. Dit gaat om inflatie, hogere personeelskosten vanwege cao-stijging en verhoogde SENA-norm. BIMHUIS wil niet aan zijn reserves zitten, dus kiest het voor andere, volgens de commissie, passende oplossingen. Het podium kiest bewust voor minder programmabudget, maar stelt zichzelf de vraag hoe zinvol dat is, want minder programma’s zorgen onder andere ook voor minder recette en minder horeca. Daarnaast brengt BIMHUIS minder vinyl uit en zal het het aantal registraties middels BIMHUIS TV verlagen. 

Een aantal donderdagen worden vrijgemaakt voor zakelijke verhuur en de ticketprijzen worden verhoogd. Het ziet in dat laatste echter ook een keerzijde van mogelijke negatieve gevolgen voor publieksbelangstelling. Als het gaat om risico’s wordt een deel van reserves ingezet ten behoeve van een jaar lang het salaris van de medewerkers te kunnen blijven betalen in geval van een crisis of calamiteiten. Hiermee laat volgens de commissie het BIMHUIS zien verantwoordelijkheid te nemen om goed voor zijn mensen te zorgen. Mede daarom kiest het BIMHUIS voor het gelijk houden van het personeelsbestand. Daarnaast benoemt BIMHUIS als financieel risico dat sponsoring door bedrijven in de culturele sector weinig ontwikkeld is. BIMHUIS focust zich daarom meer op particulieren en andere inkomstenstromen. De commissie vindt het positief dat BIMHUIS de risico’s onderkent en met de doordachte oplossingen geeft het de commissie vertrouwen in het uitvoeren van de bedrijfsvoering.  

Het plan voor de activiteiten in 2025-2028 is volgens de commissie realistisch en uitvoerbaar. In organisatorisch opzicht bezit het team voldoende kennis en ervaring. De commissie waardeert ook het realisme in de wijze waarop BIMHUIS naar zijn organisatie kijkt, bijvoorbeeld als het gaat om de personele bezetting. BIMHUIS houdt het personeelsbestand op hetzelfde niveau. Eventueel vraagt BIMHUIS de medewerkers waar nodig om flexibel te zijn en bij te springen op andere afdelingen wanneer daar tekorten zijn, de commissie ziet dit als een passende tijdelijke oplossing. Hoewel de werkdruk bij tijden hoog is, zorgt BIMHUIS voor een goede balans door tijdelijke inzet van freelancers en uitzendbureaus, wat de commissie ook een passende oplossing vindt. Wel vindt de commissie het van belang dat er een plan van aanpak voor de langere termijn komt als het gaat om deze werkdruk. 

In financieel opzicht laat de begroting een stijgende lijn zien in de baten ten opzichte van de vorige periode. De commissie heeft vertrouwen dat de eigen inkomsten uiteindelijk weer door zullen groeien naar niveau voor corona. De financieringsmix vindt de commissie passend. Deze bestaat uit recette, gemeentelijke subsidies, horeca-inkomsten, zakelijke verhuur, culturele verhuur, fondsen en donateurs. De commissie vindt het positief dat BIMHUIS vanaf 2024 met een vriendencampagne werkt aan een nieuwe bron van inkomsten. Ondanks het feit dat de algemene reserve en de bestemmingsreserves nog niet het zelf bepaalde minimale niveau hebben bereikt, vormen de vermogens- en liquiditeitspositie volgens de commissie een goede basis voor het uitvoeren van de beoogde plannen voor 2025-2028.

Conclusie

De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van  BIMHUIS te honoreren met het gevraagde bedrag van € 1.511.160 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Podia voor Podiumkunsten & Debat.