24classics
Inleiding
24classics ziet zichzelf als aanjager van nieuwe ideeën binnen de klassieke muziek door deze op een manier te presenteren die volgens haar nieuwe deuren opent. De organisatie wil hiermee een nieuwe brede doelgroep ontwikkelen voor klassieke muziek en innovatie binnen deze sector bevorderen. Dit doet 24classics door een festival te produceren maar ook via een concertserie, podcast, online content en exploitatie van films. 24classics wil hiermee de klassieke muziekwereld openbreken en bijdragen aan verbondenheid in de samenleving door naar maatschappelijke relevantie en een nieuw draagvlak voor klassieke muziek te zoeken. Ze wil jong en oud de wereld van klassieke muziek op een nieuwe, toegankelijke en aanstekelijke manier laten ontdekken. Daarnaast wil ze musici en andere kunstenaars inspireren zich te ontwikkelen en grenzen te verleggen. 24classics heeft de overtuiging dat klassieke muziek onbegrensd opgevat moet worden vanuit een open, genre-overstijgende mindset. Met de taal die hieruit voortkomt zegt 24classics zich te onderscheiden door een eigen aanpak in vorm en onderwerp, speelse en informele communicatie en persoonlijke en toegankelijke benadering.
24classics geeft haar artistieke plan voor 2025-2028 vorm aan de hand van vier lijnen. De eerste is de concertserie 24chambers die draait om wederzijdse ontmoeting van jonge musici en hun generatiegenoten vanuit de overtuiging dat jong publiek zich door leeftijdsgenoten aangesproken voelt. De tweede lijn is het tweejaarlijkse festival Re:ply to all waar een iconisch klassiek werk aan een maatschappelijk onderwerp gekoppeld wordt. De derde lijn is het eigen online platform, content op YouTube en social media die allemaal gelinkt zijn aan de activiteiten. Als vierde wil 24classics door het voortzetten van artistiek beleid en vernieuwing in bedrijfsvoering een vliegwieleffect bereiken in personeel en publieksbereik alsmede in financiën en de financieringsmix.
24classics ontvangt geen meerjarige subsidie binnen het Kunstenplan 2021-2024.
Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 95.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.
Artistiek belang
De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed.
De commissie is van mening dat 24classics een duidelijke artistieke signatuur laat zien met het streven naar een nieuw draagvlak voor klassieke muziek in combinatie met een programma van hoge kwaliteit. De artistieke signatuur ziet de commissie met name terug in de nieuwe manier van presenteren op ongewone locaties waarmee 24classics het traditionele imago van klassieke muziek op zijn kop wil zetten en het genre wil klaarstomen voor de toekomst. In de ogen van de commissie wordt deze signatuur overtuigend vertaald naar diverse activiteiten die variëren van intieme concerten op geheime locaties tot grootschalige festivals met een multidisciplinaire programmering zoals Re:ply to all. Daarbij spreken de informele ondergrondse concerten op geheime rafelige locaties zoals een voormalige gevangenis of plantenopslag in de 24chambers serie tot de verbeelding van de commissie. De commissie vindt dat de organisatie hiermee haar overtuiging onderstreept dat klassieke muziek onbegrensd opgevat moet worden.
Uit de reflectie van 24classics op de afgelopen jaren ziet de commissie een duidelijke artistiek-inhoudelijke ontwikkeling. De commissie vindt de ontwikkeling van een music discovery service platform, waar online meer over klassieke muziek ontdekt kon worden, toegang tot eigen concerten , evenementen en discipline-overstijgend werk positief. Volgens de commissie versterkt 24classics hiermee het eigen geluid van de organisatie. Door afscheid te nemen van de Happy Bachdag en 24chambers uit te breiden met bovengrondse edities als Klassiek in het zwembad en 24classics x ADE ziet de commissie een logische ontwikkeling die als passend wordt gezien bij de organisatie.
De commissie vindt het duidelijk en overtuigend wat 24classics inhoudelijk teweeg wil brengen bij publiek, deelnemers en stad. Ze streeft naar maatschappelijke relevantie en een nieuw draagvlak voor klassieke muziek door conventies in dit genre te doorbreken middels nieuwe presentatievormen en wil daarmee bijdragen aan verbondenheid tussen musici en publiek. Hiermee wil 24classics een breed publiek de wereld van klassieke muziek op een nieuwe toegankelijke manier laten ontdekken zoals onder andere bij de 24chambers concerten. Daarnaast wil ze musici en andere kunstenaars inspireren zich te ontwikkelen en grenzen te verleggen met een open genre-overstijgende benadering. Zo is de commissie positief over Kerst in de kerk waar de Nederlands-Marokkaanse zangeres Karima El Fillali Arabisch repertoire tussen de delen van Mendelssohns Octet zong.
De commissie vindt de artistieke activiteiten aansprekend voor het beoogde publiek, musici en de stad doordat 24classics deze op een eigen, verfrissende en toegankelijke manier presenteert. Daarnaast vindt de commissie dat 24classics met het streven naar emotionele impact en verrassing in haar producties en het spelen op ongewone plekken in de stad zoals bij Klassiek in het zwembad, daar in haar ogen eveneens positief aan bijdraagt.
Belang voor de stad
De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.
De commissie ziet in het plan een duidelijke visie gericht op het bereik in de stad terug. 24classics ziet de stad Amsterdam als hoofdkwartier en laboratorium voor nieuwe projecten. De organisatie wil haar eigen publiek bedienen en daarnaast een meer divers en jong publiek aantrekken. Volgens 24classics laat het publiek van nu zich verleiden door een bijzonder verhaal, een unieke locatie of een vrije omgeving waar iedereen zich welkom voelt. De commissie is positief hierover en vindt dat de organisatie hier in haar plan overtuigend op inspeelt.
De commissie vindt dat de beoogde doelgroepen helder geformuleerd zijn op basis van het Culturele Doelgroepenmodel. Op basis van dit model formuleert 24classics de voor haar drie belangrijkste doelgroepen en koppelt deze aan de verschillende programmalijnen. De Instapper bezoekt 24chambers bijvoorbeeld op een geheime ondergrondse locatie als plus-een zonder veel verwachtingen. De Getriggerde die vaker is geweest bezoekt met of zonder vrienden juist de bovengrondse edities van 24chambers en de Fanatiekeling komt met vrienden naar alles wat 24classics organiseert. De commissie is van mening dat door de mond-tot-mondreclame, het plus-een-principe en het creëren van spannende geheime ondergrondse activiteiten 24classics organisch bouwt aan een meer divers publiek op een originele manier in het klassieke muziekveld. Dit wordt versterkt door een specifieke beeldtaal die via social media, podcasts en op andere online locaties wordt uitgedragen. Hiermee benadert 24classics de doelgroepen om ze naar de fysieke activiteiten te loodsen. Dat vindt de commissie passend. Daarnaast vindt de commissie dat 24classics slimme keuzes maakt door de bovengrondse edities van 24chambers op goed bereikbare locaties te programmeren zoals de Zuiderkerk, Paradiso en het Flevoparkbad. Door de keuze voor deze locaties in combinatie met de achterban van de daarbij behorende partners verwacht de commissie dat de organisatie een breder publiek kan trekken.
Hoewel 24classics via het formulier aangeeft dat een deel van haar activiteiten in de stadsdelen Nieuw-West, Noord en Zuidoost plaatsvindt leest de commissie geen onderbouwing van deze activiteiten met betrekking tot deze stadsdelen terug in het plan. In de afgelopen jaren heeft de organisatie wel activiteiten georganiseerd in een garage of kunstgalerie in Amsterdam Noord. Of er in Noord in de komende kunstenplanperiode weer soortgelijke activiteiten zullen plaatsvinden kan de commissie niet uit het plan opmaken. Daarnaast geeft 24classics aan dat ze in Nieuw-West en Zuidoost nog geen ervaring hebben, maar dat zich daar nog veel potentieel publiek bevindt en daarom actief wil worden in deze stadsdelen door minimaal vier 24chambers edities te organiseren. De commissie vindt dit een goed streven maar mist daarin echter een intrinsieke motivatie, evenals een plan van aanpak met eventuele partners. Hierdoor, en door het ontbreken van voldoende informatie, is de commissie niet overtuigd van het draagvlak in de beoogde stadsdelen en daarmee ook niet overtuigd of de voornemens passend en haalbaar zijn.
Diversiteit & inclusie
De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als zwak.
De commissie mist een overtuigende visie op diversiteit en inclusie in het plan. 24classics geeft aan dat mensen van alle leeftijden en achtergronden welkom zijn, maar de commissie vindt dit weinig specifiek in relatie tot diversiteit en inclusie. Uit de reflectie op de afgelopen jaren blijkt dat 24classics zich bewust is van blinde vlekken in haar werkwijze. De podcast Gemiste sterren die 24classics in samenwerking met Het Concertgebouw produceerde, maakte dat duidelijk en gaf de organisatie, naar eigen zeggen, een duw in de richting van meer diversiteit en inclusie. Daarom wil 24classics meer thematisch en vanuit de inhoud gaan werken zoals in Re:ply to all in 2023 met het thema Gay Guerilla en streeft ze naar een meer divers personeelsbestand en een gemengd publiek bij al haar activiteiten. Hoewel de commissie deze stappen waardeert mist ze een toelichting over de manier waarop dit diversiteit en inclusie nog meer stimuleert.
De commissie leest in het plan op een aantal vlakken een aanpak wat betreft diversiteit en inclusie. Hoewel de organisatie zich ervan bewust is dat het niet makkelijk is om een gemengd publiek te bereiken ziet de commissie een summiere uitwerking van de stappen en acties die 24classics op dat vlak wil nemen. 24classics geeft bijvoorbeeld aan dat ze vaker in wijken met meer bewoners die een cultureel divers achtergrond hebben wil spelen. 24classics wil dit onder andere bereiken door goede communicatie en beeldtaal. Een concrete uitwerking van de acties en de stappen die de organisatie hierbij neemt mist de commissie, waardoor het niet duidelijk is wat het effect is op het bestaande aanbod. De commissie ziet wel acties van 24classics om een meer divers sociaal-economisch publiek te bereiken. Voor een laagdrempelige toegankelijkheid zijn volgens 24classics de entreeprijzen nooit hoog en er is onder andere een mix van gratis en betaalde kaarten bij Re:ply to all. De commissie waardeert daarbij het pay it forward-initiatief van de organisatie waarbij een extra kaartje kan worden gekocht voor mensen die zich dit niet kunnen veroorloven.
Daarnaast wil 24classics een raad van toezicht met een meer diverse samenstelling. In het kader van dit doel startte in 2024 een nieuw lid met een professionele achtergrond in culturele diversiteit. Hierdoor hoopt de organisatie het personeelsbestand te diversifiëren, wat tot nu toe niet gelukt is, met uitzondering van de gastcuratoren en musici. De commissie waardeert deze intentie maar had graag duidelijke stappen of acties hierop terug willen lezen in het plan. Ook zoekt 24classics partners in de stad met een niet-klassieke achterban zoals ADE en Birds of Paradise zodat er volgens haar hierdoor een interessante kruisbestuiving ontstaat. Hoewel de commissie het plan van aanpak wat betreft de economische toegankelijkheid realistisch vindt omdat hiermee wordt voortgeborduurd op eerdere jaren, mist ze op andere vlakken ambitie gevolgd door duidelijke stappen op het gebied van diversiteit en inclusie.
Uitvoerbaarheid
De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als zwak.
De commissie mist een overtuigende visie op de bedrijfsvoering. Uit het plan komt duidelijk naar voren dat het kernteam, bestaande uit Corine Haitjema en Fleur Shekel, wil zorgen voor continuïteit en kwaliteit. Daarnaast wil 24classics haar team uitbreiden om de organisatie te bestendigen. De organisatie werkt met een open cultuur en benadrukt solidariteit, transparantie, vertrouwen. Hoewel 24classics hierbij aangeeft dat diversiteit en inclusie kernwaarden zijn ziet de commissie dit nauwelijks terug in de organisatie. 24classics omarmt de Fair Practice Code en ziet de Sena-norm als ondergrens voor musici. Ook delen de musici van 24chambers 50% mee in de opbrengsten van het YouTubekanaal. Tevens hanteert 24 classics een zerotolerance beleid op grensoverschrijdend gedrag. De directie schept daarom randvoorwaarden voor een goede en veilige werkomgeving en in geval van conflict is de raad van toezicht bereikbaar om dit te bespreken en op te lossen. In de huidige situatie vindt de commissie dit passend, maar in het kader van sociale veiligheid vindt de commissie een aangewezen vertrouwenspersoon een mooie volgende stap. De organisatie onderschrijft de Governance Code Cultuur en hanteert een raad-van-toezicht-model. De commissie had echter in verband met de continuïteit graag willen lezen waar de raad van toezicht zich de komende tijd op gaat richten en welke rol zij hierin speelt. 24classics geeft aan dat ze met betrekking tot de bedrijfsvoering sinds 2021 nog niet de financiële ontwikkeling heeft doorgemaakt waarop zij had gehoopt, sat zij voornamelijk projectmatig werkt en afhankelijk is van projectgebonden subsidies en bijdragen. De werkdruk was tot nu toe te groot en de organisatie wil haar team uitbreiden om de activiteiten op een gezonde manier te kunnen bewerkstelligen, toekomstbestendig te maken en naar een volgend niveau te tillen. De commissie vindt dit een goed streven maar mist een uitwerking met concrete stappen die de organisatie hierin wenst te nemen.
De commissie vindt de uitvoerbaarheid van het plan voor de activiteiten 2025-2028 kwetsbaar. Uitbreiding en daarmee versteviging van het team zorgt in de ogen van de commissie voor een bestendiging van de organisatie en meer ruimte om de plannen ten uitvoer te brengen.
De commissie vindt de begroting helder maar is kritisch op het feit dat de personeelslasten in de jaren dat er geen festival is gelijk zijn aan de jaren dat er wel een festival is. 24classics geeft aan dat ze in de tussenjaren werkt op onder andere inhoudelijke ontwikkeling maar dit wordt verder niet toegelicht. Eveneens is de commissie kritisch op de begroting die niet sluitend is door het aantal pm-posten rondom tours waarbij een toelichting ontbreekt.
Er is een passende financieringsmix bestaande uit recette-inkomsten, publieke en private fondsen, incidentele subsidies, partners, donaties en coproducenten. De commissie vindt het een mooie stap dat 24classics een nieuwe donateurskring heeft opgezet om risico’s te verkleinen door een meer stabiele inkomstenstroom te genereren.
Gezien het lage weerstandsvermogen door de liquiditeitspositie en het eigen vermogen van 24classics vindt de commissie dat het plan kwetsbaar is en alleen uitvoerbaar mits er geen financiële tegenvallers zijn.
Conclusie
De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van 24classics te honoreren met het gevraagde bedrag van € 95.000 per jaar. De commissie constateert dat er na beoordeling van alle aanvragen onvoldoende budget beschikbaar is om de aanvraag te honoreren.
De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Muziek & Muziektheater.